AES: Mahu sokong atau tidak sokong?

Nadjmin

 

 

 AES (Automated Enforcement System) adalah satu lagi polemik politik terkini yang hangat diperdebatkan terutama sekali semakin menjelang pilihan raya umum ke-13. Ianya telah dipromosikan dengan tegas oleh kerajaan tetapi dibangkang dengan keras oleh pihak pembangkang.AES tujuannya ialah untuk menjadi mata-mata kepada polis trafik negara memandangkan kadar kemalangan yang semakin meningkat saban tahun, sedangkan bilangan polis trafik tidak mencukupi untuk memantau keselamatan jalan raya.

AES sebelum ini telah pun digunakan di negara-negara maju dan setakat ini tiada isu yang berbangkit di sana memandangkan jikalau menurut mereka di sana yang bermindakan ‘dunia pertama’, mereka memahami perlunya ada satu mekanisma untuk mengawal keselamatan jalan raya yang tidak lagi mampu dilakukan secara berkesan oleh manusia.

Oleh itu, AES diperkenalkan sebagai satu teknologi canggih jalan raya dan penggunaannya melambangkan ciri-ciri negara maju.

Lantaran itu, negara-negara maju memang tidak bermasalah dengan AES.

Apabila AES diperkenalkan di Malaysia, seharusnya kita ada 2 perasaan : pertama, bangga kerana kita telah mengintegrasikan satu lagi ciri negara maju dan itu bermaksud kita juga dah makin maju, kedua, malu kerana nilai-nilai murni kita yang semakin merosot terutama sekali di jalan raya sehingga kita terpaksa menggunakan mesin untuk mengawal diri kita sendiri. Maka, ini adalah satu ciri negara maju yang sepatutnya kita tolak.

Saya melihat penggunaan AES sebagai satu kebaikan, kerana saya seringkali menggunakan motorsikal ke tempat kerja dan saya faham kadang-kadang pemandu kereta dan pemandu lori boleh menjadi sangat biadap dengan tidak menghiraukan keselamatan penunggang motorsikal.

Terutama sekali di waktu pagi ketika berangkat ke tempat kerja, kebiasaannya semua kenderaan terburu-buru. Sikap ini kelihatan apabila ada kenderaan bertayar empat ini yang melanggar lampu isyarat merah, tidak memperlahankan kereta ketika lampu isyarat kuning, mengekori kenderaan lain terlalu rapat supaya dapat mencari celahan di antara kereta untuk mencelah dan membrek secara mengejut.

Dan dalam banyak kes, biasalah yang lebih menanggung sengsara kalau ada apa-apa hal yang berlaku ialah penunggang motorsikal. Yalah, mentimun dan durian bergolek, menggolek pun terkena, digolek pun terkena.

 Baru-baru ini pun ada satu kes melibatkan pemandu lori yang tidak sempat membrek lalu melanggar seorang penunggang motorsikal yang ketika itu menunggu lampu isyarat merah. Ikut peraturan pun kena juga. Maka, waktu pagi adalah waktu yang sangat berbahaya bagi penunggang motorsikal.

Apabila AES diperkenalkan, ia dijangka bakal mewujudkan perasaan gerun kepada pengguna jalan raya untuk melanggar undang-undang. Ini boleh menghasilkan persekitaran trafk yang selamat untuk semua orang.

Lalu, pengenalan AES ini sebenarnya memberi kebaikan. Jangan lagi ditanya kenapa kena ada AES, kerana moral kita di jalan raya yang sudah teruk.

Walau bagaimana pun, ramai orang yang membantah pemasangan AES. Antara alasan mereka ialah mereka akan makin kerap disaman dan habislah pendapatan bulanan diguna untuk bayar saman. Ada juga yang mengatakan pemasangan AES tidak sesuai di kawasan-kawasan tertentu seperti di hospital kerana hospital biasa dikaitkan dengan kes-kes kecemasan. Ada juga yang tidak bersetuju kerana AES dipasang di kawasan yang bukan ‘kawasan hitam’, maka mereka kena berhati-hati setiap masa tak kira di mana.

Dari segi politik, pihak pembangkang membantah pemasangan AES kerana ia dituduh sebagai satu tindakan penswastaan saman trafik (cari untung melalui saman).

Hujah pembangkang ialah pemasangan AES ini berlaku selepas kerajaan membuat perjanjian konsesi dengan 2 syarikat swasta iaitu ATES Sdn Bhd dan Beta Tegap Sdn Bhd yang mana dalam perjanjian tersebut, kedua-dua syarikat ini akan bertanggungjawab memasang AES di 831 kawasan hitam di seluruh negara dengan kos pemasangan ditanggung oleh kedua-dua syarikat ini yang mana jumlah kos mencecah RM300 juta dan RM400 juta setiap satu. Dengan cara ini, kerajaan dijangka tidak akan mengeluarkan sesen pun dalam pemasangan AES. Hmm, bijak juga.

Walau bagaimana pun, masalah yang timbul ialah bagaimana kedua-dua syarikat ini mahu mendapatkan semula wang pelaburan mereka, seterusnya menjana keuntungan kerana satu-satunya sumber pendapatan mereka nanti ialah saman trafik. Jadi, untuk mendapatkan jumlah pelaburan keseluruhan RM700 juta sahaja, AES ini perlu menghasilkan jumlah saman sebanyak 13.6 juta yang mana setiap saman bernilai RM300 untuk memandu laju dan lain-lain kesalahan berat. Dan kesemua ini perlu diperolehi dalam masa 5 tahun sebelum AES ini nanti menjadi hak milik mutlak kerajaan.

Kerana itu pihak pembangkang menjangkakan ia adalah perkara yang hampir mustahil untuk dicapai, melainkan sekiranya berlaku penyelewengan AES seperti pemasangan di kawasan yang tidak patut, mengenakan kesalahan secara membabi-buta, menyaman kenderaan yang salah dan lain-lain penyelewengan supaya jumlah saman yang diperlukan diperolehi.

Itu belum masuk lagi dengan tuduhan yang mengaitkan kedua-dua syarikat ini dengan Umno dan MCA yang mana ialah boleh membawa kepada tuduhan kronisme dan rasuah.

Maka, pihak pembangkang begitu beria-ia membangkang pemasangan AES selagi perlaksanaannya tidak diperhalusi dengan lebih lanjut. Di Selangor, misalnya, Menteri Besar Tan Sri Khalid Ibrahim menghalang perlaksanaan AES. Pelbagai halangan dicipta, dari segi politik sehinggalah ke aspek teknikal. Antara lain, beliau menghalang pemasangan AES kerana pihak Kementerian Kerja Raya gagal mendapatkan persetujuan pihak berkuasa tempatan ketika memasang AES.

Akhirnya, di negeri-negeri yang diperintah pembangkang, iaitu Kedah, Pulau Pinang, Kelantan dan Selangor, pemasangan AES dihentikan.

Dari pihak kerajaan sendiri, ada juga yang turut membangkang pemasangan AES. Walau bagaimana pun, alasan mereka untuk menentang perlaksanaan AES ini adalah menjijikkan bagi saya. Datuk Bung Mokhtar Radin, yang baru-baru ini telah mencarut di Tweeter, yang cukup memperlihatkan betapa rendahnya kematangan beliau, memberi alasan bahawa beliau menentang AES ini kerana ia boleh menyebabkan BN kalah pilihan raya. Isu AES ini dilihatnya bakal digunakan oleh pihak pembangkang untuk menentang kerajaan. Tetapi, beliau lupa, bahawa pembangkang membangkang AES ini kerana wujud kekhuatiran yang munasabah penyelewengan boleh berlaku, dan ini bakal menyusahkan rakyat. Tetapi, apa yang beliau tahu ialah janji menang pilihan raya. Soal keselamatan rakyat dan kesusahan rakyat, belakang cerita. Ini satu contoh pemimpin yang patut ditolak rakyat. Bagaimana dia diangkat menjadi wakil rakyat pun tak tahu.

Memang benar wujud kekhuatiran yang munasabah untuk berlaku penyelewengan. Walau bagaimana pun, AES tidak sepatutnya ditolak dengan begitu keras. Ada kebaikan yang kita tidak boleh nafikan. Jika tidak, ia tidak akan dipasang di negara-negara maju.

Bagi mereka yang takut disaman, mulai dari hari ini, belajarlah menghormati undang-undang jalan raya dan belajarlah menghormati hak pengguna jalan raya yang lain. Bagi yang membantah pemasangan AES di kawasan-kawasan kecemasan, pihak JPJ telah memberi jaminan bahawa setiap kesalahan yang direkodkan AES tidak akan dikenakan saman serta-merta, sebaliknya akan dinilai terlebih dahulu. Tambahan lagi, satu lagi sikap buruk pemandu Malaysia ialah apabila ada ambulan yang dalam kecemasan, kereta-kereta yang lain ikut menumpang laluan di belakangnya dan ini membahayakan pengguna jalan raya yang lain. Bagi yang merungut pemasangan AES menyebabkan mereka perlu berhati-hati setiap masa, walau pun bukan di kawasan hitam, sebenarnya memang itulah sewajarnya sikap pemandu yang wajib berhemah tak kira tempat.

Walau bagaimana pun, saya juga berpendapat bahawa apabila AES dilaksanakan, sedikit perkara perlu diberi perhatian. Antaranya ialah jumlah saman yang dikenakan. Ini kerana kesalahan trafik akan makin kerap direkodkan. Oleh itu, beban rakyat pun perlu diambil kira. Saman kesalahan yang berjumlah maksimum RM300 perlu diringankan jumlahnya secara selektif, terutama kepada golongan sederhana dan kurang pendapatan, kerana rakyat sudah cukup terbeban dengan kelembapan ekonomi, kadar inflasi yang meningkat, jumlah pinjaman yang sentiasa bertambah, harga makanan rumah semakin meningkat dan sebagainya yang semakin hari membuatkan rakyat semakin tercekik. Oleh itu, satu saman RM300 cukup membuatkan seseorang itu terduduk.

Pada masa sama, tidak adil jika pemandu tidak diberitahu apakah had laju di sesuatu kawasan sehinggakan mereka yang mendapat saman AES berasa tidak puas hati. Oleh itu, papan tanda had laju perlu ditambah dengan lebih banyak. Kalau boleh biar tambah sekali papan tanda “AES ada di sini”.

Seterusnya, sistem penyampaian kerajaan perlu dipertingkatkan kerana kerajaan perlu terima hakikat bahawa saman ini direkodkan oleh mesin, bukan manusia, walaupun selepas itu manusia juga yang akan menilainya. Oleh itu, bakal ada ramai orang yang akan menuntut bukti dan membuat rayuan di sana sini. Itu belum masuk lagi mereka yang bakal mencabar saman mereka di mahkamah. Setiap proses ini perlu dibantu oleh pihak kerajaan supaya lebih licin. Jangan disusahkan mereka ini kerana itu juga hak mereka. Ubah persepsi rakyat bahawa AES sebenarnya adalah rakan dan bukan lawan. Gagal melihat perkara ini dalam jangka masa panjang boleh menyebabkan AES gagal sebagai satu sistem pemantauan yang berkesan dan seterusnya dimusuhi segenap masyarakat.

Saya sangat bersetuju dengan cadangan Menteri Besar Selangor Tan Sri Khalid Ibrahim, supaya hasil saman tersebut disalurkan kepada satu tabung amanah yang kemudiannya boleh digunakan untuk memperbaiki sistem jalan raya di negara kita, dan bukan ke dalam satu akaun yang mana akan digunakan untuk disalurkan balik kepada kedua-dua syarikat pemegang konsesi.

Saya berpendapat niat kerajaan untuk melaksanakan AES adalah murni. Dan saya juga berpendapat niat pihak pembangkang yang menimbulkannya sebagai satu isu politik sebenarnya turut didasarkan dengan niat yang murni iaitu menjadi “check and balance” kepada kerajaan.

AES tidak wajar begitu dibenci oleh orang ramai kerana ia hanya satu alat untuk menjaga manusia. Sedangkan puncanya datang dari diri manusia itu sendiri tetapi, menyalahkan AES pula kalau dia yang disaman. Bunyinya macam kelakar tapi hakikatnya memang macam itu.

Ini hanya pandangan saya sahaja dan mungkin sesetengah fakta yang saya lontarkan di dalam nota ini tidak begitu tepat dan mungkin juga ada pendapat saya tidak dpersetujui oleh anda. Walau apa pun, saya memohon pencerahan daripada anda.

Cukuplah… semoga AES benar-benar mampu membantu kita menyediakan persekitaran jalan raya yang selamat.