HALAMAN SANTAI

Sabtu, 3 Disember 2016

Orang Asli bukan saja takut pembalakan, tapi juga empangan

MALAYSIAKINI
 


Tindakan keras terhadap sekatan Orang Asli di beberapa lokasi di Gua Musang, Kelantan, pada hari Selasa, telah menarik perhatian baru kepada aktiviti pembalakan di kawasan itu.

Bagaimanapun, ia kelihatan pembalakan mungkin bukan menjadi satu-satunya isu di sana kerana terdapat rancangan untuk membina dua buah empangan di Gua Musang untuk mengurangkan banjir di kawasan itu.

Dua mpangan itu akan dibina di Sungai Nenggiri dan Sungai Lebir, di mana air dari kedua-dua sungai itu bertumpu ke dalam Sungai Kelantan di Kuala Krai.

Ia pada mulanya dilaporkan bahawa pembinaan kedua-dua empangan itu telah dicadangkan oleh Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS) untuk membendung aliran besar air hujan di huluan, terutamanya dari banjaran Gunung Gagau.

Menteri Tenaga, Teknologi Hijau dan Air, Datuk Maximus Ongkili mendedahkan lebih lanjut mengenai kedua-dua empangan itu dalam jawapan bertulis kepada Senator PAS, Khairiah Mohamed semasa sidang Dewan Negara tahun lepas.

Dalam jawapan bertulis bertarikh 28 April 2015, menteri berkata, kerajaan bercadang untuk membina kedua-dua empangan ini, terutama selepas banjir besar yang berlaku di kedua-dua kawasan - di Gua Musang dan Kuala Krai di Kelantan - pada akhir 2014 hingga awal 2015.

Menurutnya, kerajaan telah memberikan kelulusan kepada Tenaga Nasional Bhd (TNB) untuk memulakan projek hidroelektrik Nenggiri dengan kapasiti untuk menjana 300 megawatt elektrik.

Empangan yang akan dibina untuk projek itu juga akan digunakan sebagai sumber bekalan air dan untuk mengurangkan banjir yang berlaku semasa musim tengkujuh setiap tahun.

Menurut Maximus, TNB dan kerajaan negeri Kelantan sedang berbincang untuk menimbang semula sekatan ke atas projek itu, yang menyatakan bahawa takungan tidak boleh melebihi 5,000 hektar, kerana itu hanya sesuai untuk pilihan "empangan rendah".

Ini adalah supaya empangan Nenggiri yang dicadangkan itu boleh menakung jumlah air yang lebih besar untuk pilihan "empangan tinggi", yang membolehkan keluasan sehingga 10,400 hektar ditenggelami air, katanya

Maximus juga berkata pada masa itu, bahawa projek hidroelektrik Lebir, yang bertujuan untuk menjana 274 megawatt elektrik, akan memerlukan kerjasama daripada pelbagai pihak, termasuk kerajaan persekutuan, negeri serta TNB.

Dalam pembentangan Perdana Menteri Datuk Seri Najib Razak mengenai Rancangan Malaysia Ke-11 (RMK-11), beliau juga menyebut mengenai kedua-dua empangan.

Di bawah projek tebatan banjir, atau RTB, kerajaan akan melaksanakan RTB Sungai Kelantan secara bersepadu dengan pembinaan empangan Nenggiri dan Lebir empangan, kata Najib dalam ucapan RMK-11 pada bulan Mei 2015.

Bagaimanapun, apabila empangan Nenggiri dan Lebir empangan telah diumumkan tahun lepas, terdapat bantahan dari masyarakat Orang Asli yang terjejas dengan projek-projek itu.

Dilaporkan bahawa pada hari selepas ucapan RMK-11 perdana menteri itu, ketua pemuda jawatankuasa kampung Orang Asli Kelantan, Dendi Johari memberi amaran bahawa pembinaan empangan-empangan itu akan memusnahkan kampung mereka.

Empangan itu dijangka menjejaskan beberapa kampung di Temiar dan Batek suku kaum, seperti Kampung Pos Pulat, Kampung Wias, Kampung Pos Tehoi dan Kampung Kuala Wook, kata Dendi.

Katanya, mereka sedih kerana ia akan memusnahkan rumah mereka, sejarah mereka, kubur mereka dan hutan yang merupakan sumber kehidupan dan pendapatan mereka.

"Kami sama sekali membantah pembinaan empangan itu," katanya, sambil menambah bahawa Orang Asli tidak dibawa berunding mengenai projek-projek itu.

Empangan akan jejaskan tanah adat

Dalam reaksi kepada ucapan RMK-11, Pusat Keprihatinan Orang Asli (COAC) berkata Orang Asli elah membuat bantahan terhadap pembinaan kedua-dua empangan itu kerana ia akan menjejaskan tanah adat mereka.

Mereka juga akan terpaksa berpindah jika empangan dibina, walaupun tanah mereka tidak tenggelam oleh air.

Orang Asli juga percaya bahawa banjir di Kelantan adalah akibat daripada penebangan hutan dan pemusnahan alam sekitar secara besar-besaran, kata COAC.

Pada masa ini, hanya ada sebuah empangan di Kelantan - empangan Pergau merentasi Sungai Pergau di Jeli.

Pada bulan September tahun ini, Orang Asli membuat sekatan anti-pembalakan di jalan yang menuju ke Hutan Simpan Tetap Balah, dan sekatan itu kemudiannya diperluaskan, antaranya, ke Pos Pasik, Pos Petei dan Pos Bihai.

Sekatan-sekatan itu bertujuan untuk menghalang pembalak daripada mengangkut balak dari hutan di kawasan itu.

Masyarakat itu berkata mereka berbuat demikian bagi melindungi dan memulihara tanah dan hutan asli yang merupakan warisan nenek moyang mereka daripada dimusnahkan oleh pembalak.

Sepanjang minggu lalu, tindakan keras ke atas sekatan-sekatan itu oleh Jabatan Perhutanan Negeri Kelantan (JPNK) telah menyaksikan 54 aktivis Orang Asli ditahan.

JPNK mempertahankan tindakannya, dengan mengatakan bahawa mereka yang mendirikan sekatan itu, antara lain, telah melanggar undang-undang dengan menghalang pihak berkuasa daripada memasuki dan menjalankan tugas mereka di kawasan-kawasan berkenaan.

Tiada ulasan: